کاربرد‌های استنلس استیل

از قاشق و چنگال روی میز غذا گرفته تا مصنوعات فولادی در آسمان خراش‌های سربه فلک کشیده، به کار گیری فولاد زنگ نزن یا استنلس استیل (Stainless steel) به بخشی جدایی ناپذیر از زندگی مدرن امروز تبدیل شده است. استحکام بالای فولاد زنگ نزن، بازیافت 100%، مقاومت در برابر خوردگی، کارکرد مکانیکی خوب و عدم نیاز به تعمیر و نگهداری، آن را به ماده ایده‌آلی برای انواع کاربرد استنلس استیل تبدیل کرده است. بیش از 150 گرید فولاد زنگ نزن وجود دارد که در میان آنها 15 گرید به وفور در کاربردهای روزمره استفاده می‌شود. در این مطلب قصد داریم شما را با کاربردهای استنلس استیل بیشتر آشنا کنیم.

کاربرد استنلس استیل بر اساس دسته بندی

فولادهای زنگ نزن بر اساس ترکیب شیمیایی عناصر اصلی و فرآیند تولیدشان به پنج دسته اصلی طبقه‌بندی می‌شوند که عبارتند از:

• فولادهای زنگ‌نزن آستنیتی (Austenitic stainless steels)
• فولادهای زنگ‌نزن مارتنزیتی (Martensitic stainless steels)
• فولادهای زنگ‌نزن فریتی (Ferritic stainless steels)
• فولادهای زنگ‌نزن داپلکس (Duplex stainless steels)
• فولادهای زنگ‌نزن رسوب سختی (Precipitation hardening stainless steels)

در مطالب دیگری به مشخصات فنی این گروه‌های استنلس استیل بیشتر پرداخته می‌شود و در ادامه فقط به کاربردهای استنلس استیل در هر گروه می‌پردازیم. هر گروه از این فولادها کاربرد خاص و متفاوتی دارند.

فولادهای زنگ‌نزن آستنیتی

فولاد آستنیتی بسته به گرید آن در صنایع زیر کاربرد دارد:

• استنلس استیل 304 / 302 یا همان آلیاز معروف (18-8): مخازن و ظروف ذخیره سازی، سینک ظرفشویی، قاشق و چنگال، سازه‌‌ها و مصنوعات تزئینی مورد مصرف در ساختمان
• 309/ 310: انواع کوره، مبدل‌های کاتالیزوری
• 318 و 316L: مخازن ذخیره مواد شیمیایی، مخازن تحت فشار و خطوط لوله
• 321 و 316Ti: مشعل‌‌ها، سوپر هیترها
• سری 200: بدنه ماشین ظرفشویی، ماشین لباسشویی، کارد و چنگال، وسایل آشپزی، تجهیزات تولیدی نوشیدنی و لبنیات

بیشتر بخوانید: 

• استنلس استیل 316
• تفاوت استنلس استیل 304 و 316

فولادهای زنگ‌نزن مارتنزیتی

بطور کلی فولادهای مارتنزیتی مانند گریدهای 410 و 420 در ساخت ابزارهای جراحی و دندانپزشکی، سیم، پیچ، تیغ، فنر، ابزار برش، بست، چرخ دنده، قالب، بلبرینگ، انواع ابزار و صنایع هوافضا، تسلیحات، غذایی، ورزش و انرژی استفاده می‌شوند.

فولادهای زنگ‌نزن فریتی

فولاد زنگ نزن فریتی مانند گریدهای 405، استنلس استیل 430 و 409 می‌تواند به عنوان جایگزین فولاد زنگ نزن آستنیتی در تولید محصولات با دیواره نازک استفاده شود. مانند: لوله‌ها و سیستم‌های اگزوز، مخازن، بدنه وسائل نقلیه عمومی، نمایشگرهای LCD، مایکروویو و آبگرمکن‌های خورشیدی

فولادهای زنگ‌نزن داپلکس (آستنیتی – فریتی)

فولادهای زنگ نزن داپلکس مانند گرید های 2205 و 2304 در محصولاتی که در دماهای بالا نیاز به استحکام دارند، استفاده می‌شوند. برخی از کاربرد استنلس استیل داپلکس عبارتند از: مخازن تحت فشار و مبدل‌های حرارتی، صنایع دریایی و محیط‌‌های کلریدی، صنایع کاغذ سازی، تجهیزات فرآوری مواد غذایی و کارخانه‌های سوخت زیستی

فولادهای زنگ نزن رسوب سخت شده

فولادهای زنگ نزن رسوب سخت شده فولادهای آستنیتی یا مارتنزینی هستند که طی عملیات حرارتی رسوب سخت می‌شوند و مانند گرید 630 به طور خاص‌تر در صنایع هوافضا، نفت و گاز و اجزای راکتور هسته‌ای استفاده می‌شوند.