به گزارش تاراز کستر فولاد- نرخ ارز در بازار در هفتهها و روزهای اخیر ارقامی متفاوت را تجربه کرده است که البته متاثر از هیجانات سیاسی و تنشهای منطقهای است اما میتواند بازارهای مختلف از جمله بازار آهن و فولاد کشور را تحت تاثیر قرار دهد. بازار آهن و فولاد همواره از نوسانات و تحولات مختلفی متاثر میشود. در این میان، نوسانات نرخ ارز به عنوان یکی از عوامل کلیدی، نقشی تعیینکننده در قیمت روز آهن داشته است. به طور کلی، با افزایش قیمت دلار، قیمت آهنآلات نیز افزایش مییابد. اما این رابطه همیشگی نیست و گاهی نوسانات غیرقابل پیشبینی نیز وجود دارد. تاثیر افزایش قیمت ارز بر آهن و فولاد در دو بخش تولید و بازار است. هیجانات انتظاری بهطور حتم بر قیمت آهن و فولاد حتی در شرایط رکودی تاثیرگذار است. در بخش تولید نیز نوسانهای رو به افزایش نرخ دلار میتواند موجب افزایش هزینهتمامشده تولید شود.بخش قابل توجهی از مواد اولیه و تجهیزات مورد استفاده در صنعت فولاد ایران از طریق واردات تامین میشود. به عنوان مثال، حدود 30 درصد از سنگ آهن مورد نیاز کشور از طریق واردات تامین میشود. با افزایش نرخ ارز، قیمت این مواد اولیه و تجهیزات بهطور مستقیم افزایش مییابد و به تبع آن، قیمت تمام شده محصولات فولادی نیز افزایش خواهد یافت.
نوسان رو به افزایش دلار به نفع صادرات است
کیوان جعفری طهرانی، تحلیلگر ارشد بازار بینالملل آهن و فولاد در گفتوگو با تاراز کستر فولاد درباره تاثیرات نوسانهای نرخ ارز بر بازار آهن و فولاد گفت: نوسان روبهافزایش نرخ ارزها از جمله دلار به نفع صادرات است. در 20 سال گذشته بین سالهای 2000 تا 2005 میلادی زمانی که ژاپن میخواست آلمان را پشت سربگذارد، واحد پول خود را ضعیف کرد. پس از آن زمانی که چین میخواست ژاپن را پشت سر گذاشته و در سال 2010 به اقتصاد دوم دنیا بدل شود نیز همین شرایط بهوجود آمد. بنابراین، افت ارزش پول ملی میتواند عاملی برای تقویت صادرات باشد.
نقدینگی و تورم عاملی برای تضعیف ریال
جعفری تهرانی خاطرنشان کرد: یکی از دلایل تضعیف ریال در کشور ما به دلیل نقدینگی و تورم است. تضعیف ریال در کشور کنترل شده نیست و کنترل آن میتواند روی تجارت کلی کالا از کشور اثر سوء داشت باشد. وی ادامه داد: بهترین روشی که دولت میتواند در پیش بگیرد آن است که نرخ ارز نیما و آزاد را بههم نزدیک کند که البته میتواند تورمزا باشد و موجب افزایش قیمت کالاها شود، اما گریزی از آن نیست و ارز چندنرخی به معنای ادامه وضع موجود است.
تکنرخیشدن ارز عاملی برای افزایش صادرات آهن و فولاد از کشور
تحلیلگر ارشد بازار بین الملل آهن و فولاد تاکید کرد: تکنرخی شدن ارز میتواند موجب افزایش صادرات کالاها از جمله آهن و فولاد از کشور شود و صادرکنندگان میتوانند ارز برگشتی حاصل از صادرات را با نرخ نزدیک به بازار آزاد به فروش برسانند و این شرایط موجب توسعه صادرات خواهد شد.
جعفری طهرانی با بیان اینکه در 6 ماه ابتدایی امسال صادرات زنجیره فولاد با افت شدید مواجه شده است، عنوان کرد: دولت اواخر سال گذشته بخشنامهای را به تصویب رساند که از ابتدای سال جاری، اجرایی شد و همه مجبور شدند که ارز صادراتی خود را در زنجیره فولاد به سامانه نیما بیاورند که نتیجه آن تاثیر منفی بر این بخش و صادرات فولاد بوده است.
گرانی دلار هزینه تولید آهن و فولاد را افزایش میدهد
تحلیلگر ارشد بازار بینالملل آهن و فولاد عنوان کرد: نوسانهای قیمت دلار میتواند هزینههای تولید آهن و فولاد را افزایش دهد. گرانشدن ارز، هزینههای تولید را بالا میبرد و این واقعیتی است که گرانی ارز تولید را گران میکند.
تاثیر گرانی آهن و فولاد بر صنایع مرتبط
جعفری طهرانی خاطرنشان کرد: وقتی ارز در جهت حمایت از صادرات گران شود اگرچه زمینهساز توسعه صادرات میشود اما هزینه تمامشده تولید افزایش مییابد و به بازار داخل فشار وارد میشود.گرانی آهن و فولاد میتواند بر تمامی صنایع یا بخشهای اقتصادی از جمله مسکن که وابسته به مصرف آهن و فولاد هستند نیز تاثیر داشته باشد و موجب گرانی شود.
تجربه پایداری فولاد با تحریک تقاضای داخلی؛ سیاستی در چین و هند
تحلیلگر ارشد بازار بینالملل آهن و فولاد در پاسخ به این پرسش که انتظارات هیجانی در بازار آهن و فولاد کاهش خواهد یافت، گفت: این کاهش بستگی به سیاستهایی دارد که به مصرف آهن و فولاد مرتبط است. از سال 2017 به بعد دو کشور چین و هندوستان برای آنکه بتوانند طرحهای فولادی خود را توسعه دهند کورههای القایی را از مدار تولید خارج و کورههای قوس الکتریکی را جایگزین آن کردند. از اواسط 2020 و میانه بیماری کرونا، همین روش را برای کورههای بلند با کورههای قوس الکتریکی اتخاذ کرد. چین برای آنکه بتواند تولید فولاد را پایدار کند، مصرف داخلی را افزایش داد.
وی ادامه داد: در کشور هند نیز از سال 2017، بحث توسعه صنعت فولاد در این کشور مطرح شد و قرار است تا سال 2030 حدود 300 میلیون تن فولاد تولید کند. این کشور در سال 2020 اعلام کرد که طرح تکمیلی دیگری دارد و نه تنها تا 2030 حدود 300 میلیون تن فولاد تولید خواهد کرد بلکه در 2047 میزان تولید فولاد خود را به 500 میلیون تن خواهد رساند.
جعفری طهرانی خاطرنشان کرد: هند نیز برای تحقق این هدفگذاری میزان مصرف داخلی خود را افزایش داده است. نباید فراموش کرد که تمامی کشورهای جهان از مزیت، کمیت خود استفاده میکنند و چین و هند به عنوان دو کشور پرجمعیت جهان از این سیاست استفاده کردهاند. در مورد ترکیه نیز که جمعیتی در حدود ایران دارد نیز همین سیاست دنبال شده است.
تحلیلگر ارشد بازار بینالملل آهن و فولاد تصریح کرد: در مورد ایران و سیاست تحریک تقاضای داخلی باید گفت این سیاست دنبال نشده است. در دولت سیزدهم، وعده ساخت سالانه یک میلیون واحد مسکونی مطرح شد که میتوانست محرک مناسب برای صنعت فولاد باشد اما در حد وعده ماند و اجرایی نشد.